Oogst – Orleaanzaad (Annato)

Beschrijving

Orleaanzaad (Bixa orellana) Annatto or achiote(E)
Familie: Bixaceae
Verft: met potas geeltinten en met aluin: oranje
Petit-teint
Beitskleurstof

De Anattoboom is een kleine tropische boom die voorkomt in Mexico, Midden-Amerika en Zuidoost-Azië. De vruchten van deze boom bevatten zaden waaruit de rood-gele verfstof bixin gewonnen wordt. Daarmee kunnen vezels van goud tot oranje geverfd worden.

Weetjes
Orleaanzaad…
… De Anattoboom wordt ook wel lippenstiftboom genoemd.
… Is ook geschikt om levensmiddelen en cosmetica mee te kleuren.

Dit is één van de produc­ten voor natuur­lijke verf­stoffen, die worden beschreven in het boek Eco-verf van Anja Schrik.

Recept

Basisrecept voor 100 gram wol, zijde of katoen om oranje te verven

Benodigdheden:

– 100 gram orleaanzaad
– 15 gram aluin
– 2 gram wijnsteenzuur
– elektrisch kookstel of fornuis
– 2 oude (gietijzeren) pannen
– schort, handschoenen
– waszakje of kaasdoek
– (glazen) potten, emmers of bakjes
– 1 kopje azijn
– 2 kopjes huishoudsoda (als je katoen gaat verven)

Stap 1: Wassen (alleen als je katoen gaat verven, sla stap 1 over als je wol of zijde gaat verven)
Vul een emmer met ruim water en 2 kopjes huishoudsoda en laat daar je katoen 24 uur in staan. Spoel de volgende dag goed uit.

Tip: Laat de orleaanzaden 2-3 dagen in een potje met water weken.

Stap 2: Beitsen
Los de aluin en wijnsteenzuur in een potje met heet water op. Doe 3-5 liter water in de (beits)pan en voeg het mengsel van aluin en wijnsteenzuur toe. Week de wol, zijde of katoen in een emmer met water en voeg ze, als ze helemaal doordrenkt zijn, toe aan de beitspan. Breng de temperatuur naar 80 graden (niet warmer). Laat dit ruim een uur laten sudderen. Laat de vezels daarna langzaam in het beitsbad afkoelen. Je kan dit een nacht laten staan of direct aan de slag gaan.

Stap 3: Verven
Giet het aftreksel van de orleaanzaad na 2-3 dagen weken door een waszakje (of kaasdoek) in de verfpan en vul deze aan met 3-5 liter water. Je kan je waszakje met orleaanzaad in de verfpan hangen.
Breng het verfbad naar 90 graden en laat dit een uur sudderen.
Laat de temperatuur zakken naar 30 graden (Tip om dit proces te versnellen: zet je pan in de wasbak met koud water) en voeg de wol, zijde of katoen toe.
Je kan de orleaanzaad in de waszak in het verfbad laten liggen tijdens het verven. Zorg er wel voor dat de vezels goed kunnen ‘zwemmen’. Breng de temperatuur  weer naar 90 graden en laat dit een uur sudderen.
Laat de vezels langzaam in het verfbad afkoelen.

MC-tip:
Laat de vezels na het afkoelen nog een extra nachtje in het verfbad staan.

Stap 4: Fixeren
Spoel de vezels uit en laat het een uur in een emmer water met 1 kopje azijn liggen. Daarna nog een keer goed uitspoelen en te drogen hangen.