Vilten

Vilten is een eeuwenoude techniek waarbij losse wolvezels worden samengevoegd tot een stevige stof of vorm. Deze ambachtelijke methode kent verschillende toepassingen en technieken, waarvan natvilten en droogvilten (ook wel naaldvilten genoemd) het meest gangbaar zijn. In dit artikel ontdek je de basisprincipes van beide methoden en hoe je zelf kunt beginnen met vilten.

Wat is vilten?

Vilten is het proces waarbij wolvezels door middel van warmte, vocht en wrijving (bij natvilten) of door het gebruik van speciale naalden (bij droogvilten) in elkaar grijpen en een compacte stof vormen. Deze techniek wordt al duizenden jaren toegepast voor het maken van kleding, accessoires en kunstobjecten.

Natvilten

Natvilten is een techniek waarbij je wol, water en zeep gebruikt om de vezels aan elkaar te laten hechten. Deze methode is ideaal voor het creëren van platte stukken stof, zoals sjaals, kleden of decoratieve objecten.

Benodigdheden voor natvilten

Wol: Gebruik bij voorkeur merino lontwol of viltwol (kaardvlies) in de gewenste kleuren. Als je al wat gevorderd bent kun je naaldvlies gaan gebruiken

Water: Lauw tot warm water werkt het beste.

Zeep: Groene zeep of olijfzeep is geschikt.

Ondergrond: Een noppenfolie of een andere waterbestendige ondergrond.

Handdoek: Om overtollig water op te nemen.

Optioneel:

Sproeibal: Om de wol gelijkmatig nat te maken

Stappenplan voor natvilten

1. Voorbereiding: Leg de ondergrond op een vlakke, waterbestendige werkplek en plaats de handdoek eronder om vocht op te vangen.
2. Wol leggen: Trek dunne plukjes wol en leg deze in lagen op de ondergrond. Wissel de richting per laag (horizontaal en verticaal) voor een gelijkmatige structuur.
3. Bevochtigen: Besprenkel de wol gelijkmatig met het lauwwarme zeepsop totdat het volledig doordrenkt is.
4. Wrijven: Wrijf met zachte, cirkelvormige bewegingen over de wol om de vezels te laten hechten. Begin voorzichtig en verhoog geleidelijk de druk.
5. Rollen: Rol de ondergrond met de wol erin op en rol deze heen en weer om het viltproces te versterken.
6. Spoelen: Spoel het gevilte stuk af met koud water om de zeep te verwijderen en het vilt te verstevigen.
7. Drogen: Leg het werkstuk plat te drogen, bij voorkeur op een handdoek.

Droogvilten (Naaldvilten)

Droogvilten, ook bekend als naaldvilten, is een techniek waarbij je met speciale viltnaalden vormen creëert zonder water of zeep. Deze methode is bijzonder geschikt voor het maken van driedimensionale objecten, zoals figuren, dieren of decoraties.

Benodigdheden voor droogvilten

Wol: Bij voorkeur kaardvlies of lontwol. Als je lontwol gebruikt moet je zelf de wol mengen zodat de haren in elkaar kunnen grijpen. Leg daarvoor kleine plukjes haaks op elkaar!

Viltnaalden: Speciaal ontworpen naalden met weerhaken. We raden de meervilt 332 aan voor beginners, dit is een grove naald die goed werkt met de meeste wol. Het kan ook nuttig zijn om metteen een set met naalden en handvaten te kopen.

Ondergrond: Een schuimrubberen mat of borstelmat(alleen als je met een vijf vilter wilt werken) om op te werken.

Optioneel:

Vingerbeschermers: Ter bescherming tegen in je vinger prikken.

Kant en klare beginnerspakketten

Stappenplan voor droogvilten

Voorbereiding: Plaats de schuimrubberen mat op een stabiele ondergrond.
Basisvorm maken: Neem een pluk wol en vorm deze grofweg in de gewenste basisvorm.
Vormen: Prik met de viltnaald herhaaldelijk in de wol om de vezels samen te laten komen en de vorm te verstevigen. Draai het werkstuk regelmatig voor een gelijkmatige structuur.
Details toevoegen: Voeg kleinere plukjes wol toe voor details en werk deze in met de naald totdat ze stevig vastzitten.
Afwerking: Ga door met prikken totdat het object de gewenste stevigheid en vorm heeft bereikt.

Tips voor beginners

Begin eenvoudig: Start met simpele projecten om vertrouwd te raken met de technieken.

Gebruik kwaliteitsmaterialen: Goede wol en gereedschappen maken het proces gemakkelijker en het resultaat mooier.

Bescherm je handen: Overweeg het gebruik van vingerbeschermers, vooral bij droogvilten, om verwondingen te voorkomen.

Wees geduldig: Vilten vergt tijd en oefening. Neem de tijd om de techniek onder de knie te krijgen en geniet van het creatieve proces.

Naalden breken vooral als je heen en weer beweegt tijdens het prikken. Zorg dat je goed op en neer prikt en niet de naald buigt of heen en weer beweegt!

Vilten is een veelzijdige en bevredigende ambacht die talloze creatieve mogelijkheden biedt. Of je nu kiest voor natvilten of droogvilten, met de juiste materialen en technieken kun je prachtige, handgemaakte creaties tot leven brengen.